De NS(Nederlandse Spoorwegen) en een Joodse organisatie zijn nu een posteractie begonnen; op vele stations is te lezen 'vanaf hier vertrok vroeger de trein naar Auschwitz'. Nou is dat natuurlijk helemaal niet waar(maar het idee achter de actie is goed). De meeste joden werden vanaf Westerbork op dinsdag doorgevoerd naar Auschwitz. Maar, vanaf welke Nederlandse stations werden er rechtstreeks joden vervoerd naar Auschwitz(en naar andere vernietigingskampen)?

Station Vught misschien?

Voor zover ik weet vertrokken treinen naar de kampen in Duitsland en Polen rechtstreeks vanuit de doorgangskampen Westerbork en Vught en dus niet vanaf de stations aldaar.

De posters van hieruit vertrokken de trienen naar Auschwitz zijn natuurlijk symbolisch bedoeld. Vanuit het gehele land werden namelijk de mensen die naar concentratie- en werkkampen werden gestuurd, vanaf de plaatstelijke stations met de trein op transport gezet naat de verzamelpunten, doorgangskampen en/of rechtstreeks naar werkkampen en opvangskampen in Duitsland. Hierbij ging he tniet alleen om de Joden, maar ook zigeuners, politieke gevangenen en later in de oorlog alle mannen die te werk werden gesteld in Duitsland of te werk werden gesteld in het DUitse leger.

Volgens mij vertrokken de transporten inderdaad niet vanaf de verschillende stations, maar van de Nederlandse kampen zelf. Onderstaande lijkt dit te bevestigen.

“III. Transport. Het is aan te bevelen om de joden die moeten worden geëvacueerd voor het wegvoeren te concentreren. Het transport van joden wordt telkens in groepen van 1.000 (een grotere bezetting is niet toegestaan) uitgevoerd volgens de uitgewerkte dienstregeling die in akkord met het Rijksministerie van Verkeer werd opgesteld. Deze dienstregeling zal aan de betrokken diensten worden toegestuurd.

Elke persoon moet het volgende meenemen:

50 rijksmark in biljetten van de rijkskredietkas of 100 zloty. Een koffer of rugzak met kleine benodigdheden (geen goederen die veel plaats innemen). Volledige kledij (stevige schoenen), beddengoed met dekens. Voeding voor twee weken (brood, meel, gort, bonen). Eetservies (bord of pot) met lepel.”

Richtlijnen voor de technische uitvoering van de evacuatie van de joden naar het oosten (concentratiekamp Auschwitz). Een rondschrijven van het Hoofdbureau van Rijksveiligheid van Berlijn van 20 februari 1943 (uittreksel).

bron: Haus der Wannsee-Konferenz

Voorbeeld: van station Muiderpoort in Amsterdam (waar NS topman Veenman zijn toespraak hield) zijn 11000 Joden naar Westerbork afgevoerd. Van Westerbork gingen de treinen naar het oosten.

Dat vermoeden had ik al, dat alles via doorgangskampen ging. De posters brachten mij enigszins in verwarring, ik begrijp natuurlijk dat het symbolisch bedoeld is, maar begon te twijfelen of er misschien toch daadwerkelijk treinen rechtstreeks van gewone stations vertrokken.

Zou kamp Amersfoort daar dan ook bij gehoord hebben?

Daar kan ik wel simpel antwoord op geven, maar wellicht is het interessanter om het anwoord hier zelf op te zoeken.

volgens mij alleen treinen van uit westerbork. ik dacht rond de 93 totaal. in het begin alleen op dinsdag. eind 44 onregelmatiger.

hoorde laatst nog een verhaal over een joodse vrouw die was bevallen in westerbork. het kindje was te vroeg gekomen en was dus in levensgevaar. de kampcomandant liet een coufuse komen uit groningen. en medicijnen uit amsterdam. het kindje redde het toen het uit het kampziekhuis kwam ( volgens iemand 1 van de beste ziekenhuizen in de oorlog in nederland) werd het op de eerst volgende trein naar auswitch gezet naar zijn moeder die er inmiddels al was. dit alles om de joden in het kamp het idee te geven dat het in het oosten nog niet zo slecht was

Inderdaad vertrokken 93 treinen vanuit kamp Westerbork. Daarnaast vertrokken ook nog enkele transporten vanuit kamp Vught. Mogelijk vertrokken er ook nog enkele direct vanuit Den Haag. Het transport vanuit het Apeldoornsche Bosch is rechtstreeks naar Auschwitz vertrokken.

[edit] Overigens vertrokken niet alle treinen naar Auschwitz. 68 treinen vertrokken naar Auschwitz en 19 naar Sobibor. De rest naar Bergen-Belsen, Theresiënstadt, Buchenwald en Ravensbrück. [/edit]

En Rotterdam dan? Ik had namelijk in een boek gelezen dat er vanaf Rotterdam ook joden werden gedeporteerd?
( ik weet alleen niet meer welk boek )

Ik denk dat ook de transporten vanuit Rotterdam eerst richting Westerbork vertrokken vanwaar de Joden vervolgens na bepaalde tijd gedeporteerd werden richting de concentratie- of vernietigingskampen.

Twee interessante links met informatie hierover:

- Wat is Loods 24? (Loods 24 in Rotterdam was vergelijkbaar met de Hollandse Schouwburg in Amsterdam. Hier werden de Joden verzameld voordat ze gedeporteerd werden naar Westerbork.)

- Rotterdam herdenkt razzia Joods ziekenhuis

Maar dan kwamen er toch vanuit allerlei plaatsen in Nederland transporten naar Westerbork?

Ja, dat klopt Rik.