Een tijdje terug zag ik op sbs6 een reportage over de echte soldaten van "Easy Companie" (Band of Brothers). Daar hoorde je hoe die mensen de WO2 zagen. Wat mij opviel was het volgende:

Veel mensen denken dat de Geallieerden echt haat koesterden tegen de Duitsers, maar dat bleek juist helemaal niet zo. Een van de soldaten gaf aan dat het leger bestond uit:
a) de SS en Einsatzgruppe (of zoiets) die echt "evil" waren.
b) de Wehrmacht: de normale mensen.

Over b) zei hij: met deze mensen had ik buiten oorlogstijd gewoon goede vrienden kunne worden. En dat vond ik toch leuk om te horen. Hij zei er tevens bij dat zelfs de hogere soldaten aardige mensen bleken te zijn. Van een majoor geloof ik kreeg hij een pistool wat nog nooit was gevuurd en later besefte hij hoeveel dat betekende.

Dit vond ik echt een hele mooie reportage. Wie heeft t nog meer gezien en wat zijn jullie meningen er over?

Vincent, wat jij beschrijft is regelmatig voorgekomen. Tijdens de kerstdagen in het oorlogsjaar 1914 (1e Wereldoorlog) was er het zogenaamde 'Kerstbestand'. Dit was niet van tevoren gepland of afgesproken, maar was een spontane reactie van Britse en Duitse soldaten aan het Westfront. Tijdens deze dagen werden er, ondanks protesten van de hogere officieren, kado's uitgewisseld, samen diners genuttigd, gevoetbald, foto's uitgewisseld en ga zo maar even door. De achterliggende gedachte van deze Britse/Duitse soldaten was dat iedereen in hetzelfde schuitje zat en dat ze eigenlijk niet een hekel aan elkaar hadden. Aan dit bestand kwam overigens al vrij snel een einde door het ingrijpen van Britse/Duitse officieren.

Je leest en hoort dit soort zaken overigens meer. De gewone soldaat had eigenlijk niet echt een diepe haat t.o.v. zijn tegenstander. Dit was denk ik alleen wel iets anders met de eilitetroepen, zoals de SS.

Ik heb de documentaire ook gezien en ook de mening van deze veteraan vond ik erg interessant.

Ons beeld van Duitsers gedurende WOII is over het algemeen heel negatief door de beeldvorming in (geschiedenis)boeken, films en documentaires. Het is heel goed dat er ook aandacht is voor het feit dat lang niet elke Duitser slecht was.

Ik denk trouwens dat vele mensen die de oorlog meemaakten een soortgelijke mening hadden over Duitsers. In het huis en het bedrijf van mijn oma's ouders waren Duitse soldaten en officieren gelegerd en mijn oma zegt altijd hoe beleefd, vriendelijk en gewoon deze Duitsers waren.

Zoals zo vaak (zoniet altijd) wordt de geschiedenis geschreven door de overwinnaars. Het was niet anders na WOII. De beeldvorming die mensen tot jaren na de afloop te verwerken kregen, stelden de Duitsers vaak in een slecht daglicht. Ik denk dat je heel veel voorbeelden kunt geven van beleefde, vriendelijke en gewone Duitsers. Da's heel logisch: zij waren ook maar gewone mensen.

Je ziet het vaak in de rechtspraak: mensen die gruwelijke dingen hebben gedaan, worden afgeschilderd als monsters. Als die echter voor je staan, een gezicht krijgen, kun je je vaak gewoon niet voorstellen dat zo'n "gewoon" iemand tot verschrikkelijke misdaden heeft begaan.

Om naar het onderwerp terug te keren: het blijft een minderheid die echte misdaden heeft begaan. En toch als zij thuiskwamen, waren zij ook vaak gewone mannen, vrouwen, vaders, moeders,... . Ik vind zoiets zeer moeilijk te vatten.

Het feit dat de Duitsers (en ook de Japanners) als "slecht" werden voorgesteld, heeft tot op de dag van vandaag zijn effect. Denk maar aan het protest dat er kwam toen enkele jaren geleden Duitse troepen voortaan ook gingen deelnemen aan- verbeter mij als ik fout ben- NAVO-missies. Bovendien is, om dezelfde reden, Japan heel voorzichtig met het inzetten van zijn troepen bij het buitenlandse missies.

Tenslotte denk ik dat de geallieerde soldaten niet echt haat koesterden tegen hun vijanden. Zij zagen hen ook vooral als gewone mannen die hun vaderlandse plicht vervulden.

Gerd

Voor mij was de genoemde uitspraak, in tegenstelling tot inderdaad vele anderen en wat vaak via geschiedenis wordt geleerd, helemaal geen verrassing. Ik woon dicht bij de Duitse grens, heb vele Duitse veteranen gesproken en heb vanuit mijn vrouws familie de verhalen gehoord wat zich in Duitsland en de grensstreek afspeelde (drie ooms van mijn vrouw: 1 in Wehrmacht vanwege extra geld voor gezin, 1 fanatiek Nazi in de Waffen SS, en 1 oom fanatiek anti-nazi en in het Franse verzet gezeten). Ook de vele gesprekken die ik al vanuit jaren geleden met Geallieerde veteranen had gevoerd hadden mij dit beeld wat in de documentaire geschetst wordt al doen blijken.

Uiteraard zullen er haatsituaties zijn ontstaan. Je zal maar net voor je in het vliegtuig stapt om gedropt te worden te horen krijgen dat je broer door de Duitsers is doodgeschoten. Dit waren veelal eerder uitsonderingen dan regel.

Het overgrote deel van de Duitse soldaten had simpelweg in de jaren dertig geen keuze. Het was opkomen voor je dienstplicht of het concentratiekamp in. De keuze is dan heel snel gemaakt denk ik. Het waren voor mij ook maar gewone jongens die het avontuur tegemoet dachten te gaan of huisvaders die hun gezin wilden verzorgen.

Ik heb nu ook diverse documentaires gezien en daarin wordt onder meer door Amerikaanse en Duitse soldaten gesproken over het feit, dat ze, des te langer de oorlog ging duren, er steeds meer van bewust werden, dat zij beiden hun werk probeerden te doen, en dat ze respect voor elkaar hadden.