Over de Getuigen van Jehovah wordt hier nu weinig meer gesproken, heren van de Stiwot-toezichters, open dan maar een nieuw topic indien jullie dit nodig achten, maar dit moet er nog even uit :

Pius XI, (zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Pius_XI) de paus die het Verdrag van Latheranen afsloot met Benito Mussolini, wist op die manier zich veilig te stellen als staatshoofd van het Vaticaan. Het verdrag leverde hem faciliteiten en waarborgen op. Hem alleen de zwarte piet toeschuiven is totaal onjuist. Die eer kwam zijn opvolger Pius XII te beurt. Onder het bewind van Pius XI verslechterden later de contacten met het regime van Mussolini en Hitler werd al evenmin getolereerd. Pius XI zag de bui hangen.

De brave man verwisselde het tijdelijke met het eeuwige in 1939, net vóór de poppen aan het dansen gingen in Europa en de oorlog uitbrak.

Adolf Hitlers paus, Pius XII (zie http://users.pandora.be/amarcord/selys/piuspa01.html ) was onmiskenbaar een bondgenoot van de nazi’s. Waren deze laatsten toevallig niet dè vijanden van de joden, een volk dat eeuwige vijandschap koesterde tegen de christenen ?

Een interessant boek over deze materie is “Een Morele Afrekening” van Daniel Jonah Goldhagen – uitgeverij Manteau/De Bezige Bij/Standaard – Antwerpen. (boek dat natuurlijk langs alle zijden betwist wordt…)

Ik citeer uit de inleiding :

“- Het christelijk anti-judaïsme legde inderdaad de basis voor het racistische, op uitroeiing gerichte antisemitisme, door niet alleen het judaïsme maar ook de joden zelf onderwerp van smaad en minachting te maken; dus vonden de theorieën van de nazi’s tragisch genoeg een vruchtbare bodem voor de gruwel van een ongeëvenaarde poging tot volkerenmoord.

Het christendom is een godsdienst die de haat tegen één groep mensen, de joden, vanuit de kern was toegewijd en die deze door de geschiedenis heen in zijn hele territorium heeft verspreid. Het beschouwde en belasterde hen, soms in zijn heilige geschriften en doctrine, als zijnde de moordenaars van Christus, als kinderen van de duivel, als schenders en bevlekkers van al het goede, verantwoordelijk voor een enorme reeks rampen en menselijk lijden. Deze haat – dit verloochenen door het christendom van de eigen wezenlijke en goede morele principes – heeft ertoe geleid dat christenen in de loop van bijna tweeduizend jaar vele ernstige misdaden tegen de joden hebben begaan en hen op andere manieren leed hebben berokkend, onder andere door massamoorden. De bekendste en omvangrijkste van deze massamoorden is de holocaust.”

Huiveringwekkend.

Verder :

“ - Des te moeilijker is het om vandaag te begrijpen dat er, noch op de boycot van joodse winkels op 1 april 1933, noch op de afkondiging van de Neurenberger wetten in september 1935, noch op de excessen die plaatsvonden tijdens de zogenaamde Kristallnacht van 9-10 november 1938, een voldoende duidelijke en onmiddellijke reactie van de Kerk volgde.”

Je ziet maar.

Natuurlijk zijn er tijdens de oorlog geïsoleerde gevallen van zelfopoffering van clericalen al of niet in gevangenschap. Ik meen dat deze feiten eerder uit menselijke medeleven gebeurden i.p.v. geloof.

Een heel eind na de oorlog ging het zelfs zover dat in het katholiek onderwijs in België nauwelijks of niet van “Hitlers paus” gesproken werd. Dit leek eerder taboe. Deze donkere bladzijde in de geschiedenisboeken moest onverrichterzake omgedraaid worden.

Ik wil hier absoluut niemands overtuiging aanvallen : het weze gezegd dat voor mijn part iedereen mag geloven in alles en dat ik die mening respecteer.

Ik meen dat geschiedenis toch noch altijd geschiedenis blijft en eens de waarheid aan het licht komt, deze niet meer te verloochenen is.

De meningen zullen hierover verdeeld blijven.

Zoals veel.

Een voorbeeld van de "fijne" samenwerking tussen de katholieke kerk en het Derde Rijk is Slovakije. In 1939 werd Slovakije een protectoraat van het Derde Rijk. In de herfst van 1941 vroegen de nazis om werkkrachten te leveren. In 1942 maakte Slovakije het aanbod om complete families aan de nazis te leveren: in totaal 20.000 Joden.

Als de meeste familiehoofden vertrokken zouden zijn, had het staatshoofd, Monseigneur Tiso, en de rest van de regering van Slovakije, net zoals de nazis, geen zin om alleen met de vrouwen en kinderen opgescheept te blijven zitten.

Om dit probleem van de Joden op te lossen, vond er een vergadering plaats in Bratislava (de hoofdstad van Slovakije) tussen de eerste minister, Voichtek Tuka, zijn cabinets-chef, Dr.Izidor Koso en de agent van het Derde Rijk in Slovakije, de SS Hauptmann Adolf Eichmann en de commandant van de SS in Slovakije, Dieter Wisliciny, in plaats van hun "christelijke bezorgdheid" uit te spreken, waren de Slovakken meer bezorgd over de "financiele consideraties" en denkende aan de situatie ontstaan door het verzenden van arbeiders aan de nazis, terwijl de rest van de families zonder inkomsten achter zouden blijven.

Uiteindelijk besloot de regering van Slovakije om de Duitsers te vergoeden voor de "onkosten" als de families met de mannen vertrokken

De kwestie werd in Berlijn opgelost. De regering van Slovakije aanvaardde om voor iedere Jood aan de Duitsers 500 Reichsmark te betalen, onder de strikte voorwaarde dat ze nooit meer een voet in Slovakije zouden zetten en dat de Duitse regering nooit aanspraak zou maken om de bezittingen die de gedeporteerden achter zouden laten.

De Slovakken, waarvan het staatshoofd een katholieke priester was, Monseigneur Tiso, aanvaardden dus om de Duitsers te betalen om zich van de Joden te verlossen. De ontvoering van de Joden begon in maart 1942, eerst naar een interneringskamp in Slovakije en later in volle treinladingen naar de vernietigingskampen in Polen, voornamelijk Auschwitz.
Bron: Laurence Rees: "Auschwitz, les Nazis et la Solution Finale" - pages 138-139. Uitgever Albin Michel, Parijs - juli 2005.
(Ook in de Engelse taal baschikbaar, een BBC boek).

In 1940 leefden in Slovakije 90.000 Joden, 75.000 verloren hun leven in de vernietigingskampen door uitputting, ziekte en vergassing.
Bron: "Mémoires du Monde" - deel 13 - page 222. Uitgever Brépols, België 1995.

En wat had Pius XII dan volgens jullie anders moeten doen? Zijn eerste verantwoordelijkheid als hoofd van de Katholieke Kerk was toch wel zijn eigen achterban.
Het is natuurlijk makkelijk om achteraf een oordeel klaar te hebben, maar in het licht van die tijd en met de wetenschap die men toen had....

Vergeet daarbij ook niet de vele priesters die in concentratiekampen eindigden omdat ze net de onderdrukten hielpen.

Het is makkelijk oordelen achteraf.

Nog los van het feit dat ik je mening niet deel. Wat valt je op...

...en...

...ik bedoel maar.

De wetenschap die de kerk toen had was ruim voldoende om tot een algemene veroordeling van de Pogroms en deportaties te komen. Ook hadden ze zich nadrukkelijker kunnen, nee moeten inzetten om niet alleen de Joden te helpen maar zeker ook de talloze hoge en lage kerkebestuurders en medewerkers van de katholieke kerk die wèl verzet boden.

Ja, daar heb je gelijk in. Echter; zoals ik al zei; het is makkelijk oordelen achteraf. Ik zeg niet dat ik het eens ben met de keuzes van Pius XII, maar in het licht van die tijd weet ik niet welke keuze ik gemaakt zou hebben. Ik veroordeel zijn handelen dan ook niet.

En als je het handelen van Pius XII afkeurenswaardig acht, wat zou JIJ dan gedaan hebben? (Als je immers kritiek uit moet je ook een alternatief daarvoor hebben)

Dat zeg ik toch?

En wat was daar het resultaat van geweest? Dat het Vaticaan op zijn zachtst gezegd helemaal buitenspel gezet zou zijn en waarschijnlijk ook het kamp in gemarcheerd was.
Makkelijk achteraf. Maar iets te kort door de bocht.

Het is idd makkelijk gezegd achteraf. Maar toch vind ik dat de Katholieke kerk in die tijd ook lekker makkelijk dacht. Het gepredik van de kerk om je naaste lief te hebben en elkaar te helpen hebben ze niet echt waargemaakt. Tenminste niet het Vaticaan, de paus en de rest van het gepeupel wat er zat.
Het enige wat ze gedaan hebben is zichzelf redden. En zeker voor een kerk vind ik dat niet kunnen. Zeer bezwaarlijk zelfs

Precies het excuus waarachter de katholieke kerk zich ook verschool. Maar het is onzin. Wie hadden de nationaal-socialisten naar de kampen moeten afmarcheren? Alle katholieken? Weet je hoeveel er sowieso van waren in Duitsland? Ongeveer 35 miljoen. En die waren, vooral in het traditioneel katholieke zuiden van Duitsland, zéér gezagsgetrouw zolang de kerk daaraan haar goedkeuring gaf. Als de kerk werkelijk dwars was gaan liggen en de Paus zijn stem had laten horen tegen de vervolgingen dan hadden de nazi's wel moeten luisteren. Zeker als de Paus zich openlijk verzet had tegen de Endlösung en zijn (Duitse) achterban daartegen had opgezet. Daar wist hij immers vanaf, evenals hij wist van de moord op duizenden geestelijk gehandicapten.

Nee, de Paus en zijn medewerkers hielden hun mond, daar waar ze hadden moeten spreken. Zelfs toen de geallieerden Italië in handen hadden en hij van Hitler persoonlijk niet meer te vrezen had (hoewel hij dat sowieso nooit had) zweeg het Vaticaan.
En waarom? Ze keken toe hoe zes miljoen Joden werden omgebracht, hoe duizenden bisschoppen, pastoors en andere katholieken die zich wel durfden te verzetten werden omgebracht in de kampen omdat ze hoopten dat de nazis het avondland zou beschermen tegen het bolsjewisme. Een regelrechte schande. Daar kon het mea culpa van de huidige Paus niets aan veranderen.

@Appelmoes:

In de film "Holocaust" van Marvin Chomsky (1978), die de afgelopen week weer in Frankrijk uitgezonden werd op de frans-duitse zender Arte, heb je kunnen zien (als je de film misschien gezien heb ?) dat een enkele monseigneur die een preek hield die de Nazis niet beviel, meteen gearresteerd werd en naar een concentratiekamp werd afgevoerd.

De priesters van de katholieke kerk en de pastoors van de evangelische kirche, die zich tegen het ontvoeren van Joden uitspraken werden meteen door de Gestapo gearresteerd. Vee van deze moedige priesters hebben daar hun leven verloren, maar het was maar een minderheid.

Over de houding van de katholieke kerk tijdens de tweede wereldoorlog, bekijk dan nog eens de hierboven vermelde interessante website:
http://users.pandora.be/amarcord/selys/piuspa01.html

Veel Polen en Duitsers waren erg antisemiet en ergens nog blij ook dat de Joodse winkels dicht gingen en ze lieten er geen traan voor vallen. Door de nazi-propaganda was de haat van de Joden zo groot geworden sinds het discours van Adolf Hitler in 1939 in de hersenen van de Duitsers ingeprent , discours waarin hij er geen geheim van maakte, "dat de Joden uit het Deutsche Reich verdwijnen moesten. In dit discours gaf Hitler de Joden de schuld en de oorzaak van de eerst wereldoorlog. Dit discours heb ik gisteren nog eens kunnen beluisteren op een CD-Rom "l'Histoire de l'Holocauste"

En daar heeft de Katholieke kerk met harte aan meegewerkt.

In Polen waren de Polen er vlug bij om de huizen van de gedeporteerde Joden in beslag te nemen.

In 'In Europa' van Geert Mak wordt er een hoofdstuk besteed aan de rol van de katholieke kerk en de paus tijdens wo2. Het beeld van de paus(Pius XII), zo blijkt uit archieven en andere bronnen, is dat van een anti-semiet, een extreme communistenhater en een cynische opportunist. Hoewel hij achter de schermen pogingen deed de jodenvervolging te stoppen, was hij er vooral op uit ieder conflict met het nazi-regime te vermijden.

Tegen de Duitse euthanasiecampagne(T4) protesteerde het Vaticaan slechts 1 keer middels een boodschap, in het Latijn, op Radio Vaticaan. Nooit sprak Pius XII in zijn toespraken over de vervolging op de joden. Toen er op enkele honderden meters van het Vaticaan grootschalige razzia's tegen joden plaatsvonden deed de paus niks, dit ondanks aandringen(smeekbedes) van alle kanten(zelfs nadrukkelijk van Duitse functionarissen); uiteindelijk werden de circa duizend opgepakte joden afgevoerd. Ook de eigen katholieken hoefden nauwelijks steun te verwachten. Na de Duitse invasie van Polen werd naar schatting éénvijfde van de Poolse clerus omgebracht. De paus zweeg.

De vraag is wel hoe lang zijn tegenstanders een fel en openlijk protest van de paus hadden toegelaten. Zonder toestemming van eerst de fascisten en later de nationaal-socialisten kon het Vaticaan niet haar krant uitgeven, Radio Vaticaan in de lucht houden en zou er geen water en voedsel meer binnenkomen(tenminste dit suggereren, waarschijnlijk, medestanders van de paus). Het meest kwalijke(vind ik persoonlijk) is wel dat er na de oorlog via het Vaticaan een ontsnappingsmogelijkheid werd geboden voor oorlogsmisdadigers, en dit zeer waarschijnlijk met medeweten van PiusXII.

Laten we niet de Katholieke kerk in zijn algemeenheid veroordelen; er zijn ook tal van voorbeelden van heldhaftige, behulpzame geestelijken die hun kloosters openstelden voor gevluchtte joden, protestbrieven e.d. tegen de nazi's voorlazen etc.

Volkomen duidelijk en mee eens heren. WAT er allemaal gebeurde en hoe daarop destijds gereageerd is, is me bekend. (De aangehaalde film van Hans22 ken ik echter niet)
Ik stel dan ook niet dat het handelen vanuit het Vaticaan correct was achteraf gezien.

Ik ben het er echter niet mee eens, om achteraf te zeggen dat hun handelen per definitie te veroordelen is. Wij bekijken dat namelijk met de wetenschap die we tegenwoordig over de oorlog hebben. Bekeken vanuit het oogpunt van toen, met de wetenschap van toen, wordt dat natuurlijk veel complexer.
Hoe zou ik gehandeld hebben met de kennis van toen en in die situatie? Ik zou het niet weten, en omdat ik het niet weet, gaat het mij ook weer te ver om dan eenvoudigweg het handelen van toen te (ver)oordelen. Je kunt pas iets veroordelen als je zelf een goed alternatief voort kunt brengen, en dat lijkt me hier niet mogelijk, c.q. te zeer "koffiedik kijken."

Daarnaast gaat het onderwerp over "De Kerk," en niet over Pius XII. "De Kerk" omvat veel meer dat Pius XII alleen. Daartoe behoren ook alle priesters en geestelijken. En aangezien hierboven door meerderen al geopteerd is dat er veel priesters de kampen ingewandeld zijn vanwege hun engagement voor de onderdrukten kun je moeilijk zeggen dat "De Katholieke Kerk" fout was. Dan generaliseer je.

Dit soort discussies zijn altijd heel moeilijk. Vaak spelen er andere waardeoordelen over zaken als het Katholicisme mee.
Vanuit historisch oogpunt ben ik zelf dan ook een tegenstander van het oordelen door historici. In dat ben ik het eens met Appelmoos. Een historicus hoort te beschrijven wat er historisch gezien is gebeurd. Er zijn in mijn ogen andere disciplines die zich bezig houden met het oordelen, in de belangrijkste plaats de Katholieke Kerk zelf. Maar dit is mijn mening. Andere historici en amateur historici zullen daar wellicht weer heel anders over denken en vinden dat je juist moet oordelen. waar ik het niet mee eens ben is dat je om te oordelen een alternatief moet hebben. Oordelen doe je vanuit je geweten. Hoe je dan zelf gehandeld zou hebben in die situatie, dat kan niemand zeggen. In noodsituaties kan je heel anders reageren dan je nu zou denken.

Dat ben ik niet met je eens. "De kerk" is in dit geval natuurlijk het instituut: het bestuur onder leiding van de Paus. Als we het niet eens zijn met een standpunt van "Amerika" bedoelen we immers ook de regering en niet de bevolking.
Dat geëngageerde priesters de kampen in verdwenen en daar omkwamen onderstreept juist dat de katholieke kerk fouten gemaakt heeft die met recht misdadig zijn. Welk bedrijf kijkt nu de andere kant op als zijn medewerkers worden opgepakt en vermoord? Nogmaals: een grote schande.