Johan WILLAERT schreef:
Een goed museum presenteert aan de hand van getuigenissen, foto's, beelden en items een stuk geschiedenis....
De manier waarop een museum een verhaal verteld bedoel ik niet zozeer de verhalen/objecten waarmee een museum dat doet, maar meer de manier waarop men deze verhalen/objecten gebruikt.
Johan WILLAERT schreef:
- bordjes bij de displays staan veelal bij het verkeerde item en vol fouten
- En de film bevat een massa beelden die niet in de regio Bastogne gedraaid zijn....
- Oud ijzer waarvan er verschillende types nooit rond Bastogne gebruikt zijn.....
- Dodge WC64 Ambulance weggehaald.... Logisch, die waren nog niet beschikbaar in Dec 1944....
Uit diverse publieksonderzoeken binnen musea weet ik dat een gemiddelde (met nadruk op gemiddelde) bezoeker ervan vanuit gaat dat wat in een museum verteld wordt als de waarheid wordt aangezien. Een museum heeft dan ook als taak dat wat je verteld juist moet zijn. Inhoudelijke tekortkomingen in de presentatie getuigt dan ook van slechte/beperkte research. Daar ben ik het met je eens.
Johan WILLAERT schreef:
- De audioguide geeft een gebrekkige uitleg
- een afgrijselijke pop
- al even afgrijselijk fake-SS-uniform
Dit zijn kwalificaties waar ik niet veel over kan zeggen. Dat zijn jouw persoonlijke meningen, die respecteer ik dan ook.
Johan WILLAERT schreef:
Ik kan mij voorstellen dat een museum voor één of ander item fake gebruikt om het plaatje te vervolledigen, maar dat ze het dan vermelden...
En....
Johan WILLAERT schreef:
Dit was niet echt duidelijk... Met daadwerkelijk daar gebruikt bedoel ik het type.... Een voorbeeld van Sherman is dus voldoende, zolang het er niet eentje uit 1945 is!
Kijk… en hier snij je dus precies het punt aan dat altijd zo lastig ligt bij musea. We hebben dus geconstateerd dat er als het ware twee opties zijn om een origineel object die direct aan het onderwerp te linken is te vervangen.
- Je maakt een replica van het origineel
- Je zoekt een vergelijkbaar object dat uit dezelfde periode komt, maar met een andere context. In de zin dat het in een ander gebied heeft gediend, er een ander persoon in heeft gereden, het tot een andere eenheid heeft toebehoord, het andere/of geen beschadigingen heeft.
Het voorbeeld van de Sherman werd hier al genoemd. Stel je hebt geen originele Sherman die in Bastogne actief is geweest en je besluit een andere Sherman, hetzelfde type, aan te schaffen. Dit brengt natuurlijk wel een aantal grote manco’s met zich mee:
- Deze tank heeft andere gevechtsschade opgelopen tijdens andere gevechten;
- Er hebben andere personen in deze tank gezeten;
- Misschien heeft de tank wel bij een andere eenheid gediend;
- Heeft de tank wel in een heel andere omgeving gediend.
Het komt er dus op neer dat deze tank, misschien ook wel duidelijk zichtbaar helemaal geen connectie heeft met de tank waar jij als museum iets over wil vertellen omdat het onmisbaar voor het verhaal zou zijn. Alleen het uiterlijk zou er misschien een beetje op lijken. Je kan de decals gaan veranderen in die van de juiste eenheid, of de littekens van de bedoelde tank gaan nabootsen op dit object, maar dat ruikt een beetje nar geschiedvervalsing en de museale beroepsethiek komt dan wel in het gedrang! Zeker omdat ook deze tank natuurlijk een eigen verhaal verteld.
Een ander voorbeeld kan een uniformjasje zijn. Stel nu dat een uniform van een hoog geplaatst persoon niet origineel voorhanden is. Maar je wil het uniform, zij het in een diorama of op een draadpop, aan de mensen laten zien. Laat je dan van andere originele uniformen een compleet uniform die jij wil hebben na maken of ga je voor een replica. Als je van originele jasjes bijvoorbeeld de patches af gaat halen tbv je eigen uniform begeef je je als museoloog weer op glad ijs. De beroepsethiek komt weer om de hoek kijken. Een replica ligt dan veel meer voor de hand.
Uiteindelijk, als je principieel tegen replica bent (en je aan de beroepsethiek houdt) betekend dit dat er hiaten in je verhaal ontstaan omdat je bepaalde elementaire dingen niet zo kunnen vertellen. En dan kom je dus op een kernvraag als museum zijn:
- Wil ik per se mij verhaal vasthouden en kies ik voor een replica (verhaalgericht)
- Ik pas mijn verhaal aan aan de originele objecten die ik heb (objectgericht)
Ik denk dat dit ook heel dicht in de buurt van Backfire komt als hij zegt:
Backfire schreef:
Ik denk dat je die vrijheid jezelf moet toekennen als museum zijnde: liever dat type dan geen en nog liever die Sherman dan dat type, want dat brengt wel een bepaalde authenticiteit met zich mee! Maar, liever geen dan niet exact hetzelfde type..
In de praktijk komt het erop neer dat er vaak een compromis gezocht wordt tussen replica en origineel object van hetzelfde type. Zo zwart-wit als jij het stelt is het dus niet. Allebei die opties dienen hetzelfde doel, verhaalgericht de bezoeker informeren.
In het merendeel van de musea met een oorlog- en wapencollectie zoals wij die kennen dienen de objecten het verhaal. Verhaalgericht dus. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een Van Gogh Museum. Hier hebben we dan dus ook het verschil tussen een musea met een oorlog- en wapencollectie en musea met een kunstcollectie.
Nu verzin ik hier een paar voorbeelden die misschien in het BHC (nog) niet van toepassing zijn. Maar ik probeer inzichtelijk te maken waarom replica soms een oplossing kan zijn.
Dat er dan bij een replica wel of geen bordje bij moet valt ook over te discussiëren. Maar dat is een ander punt. Persoonlijk ben ik er ook voorstander van om dit er gewoon bij te zetten.
Johan WILLAERT schreef:
Als je graag veel geld betaalt om nep en rommel te zien, moet je zeker het Bastogne Historical Center bezoeken.
En dat bedoelde ik dus toen ik zei dat ik jouw uitspraak iets te kortzichtig vond.
Als laatste heb je het nog over de tentoonstelling 20 in ’45. Ik zal mij beperken tot de basisexpostie. Ik weet uit ervaring, voor mijn opleiding bezoek ik diverse soorten musea het hele jaar door en dus ook kort- en langlopende tentoonstellingen, dat een tijdelijke expositie lang niet altijd representatief is voor de basisexpositie. Tijdelijke expo’s zijn mooie projecten om eens andere concepten uit te proberen. Echter, verandering van de basisexpositie is een veel grotere stap voor een museum. Vraagt ook veel meer durf.
Nu ben ik alleen erg benieuwd Johan, wat keuze zou jij dan maken. Ga je voor een objectgerichte of voor verhaalgerichte benadering? Uit je vorige posts lijkt het dat je meer naar een objectgerichte benadering toe gaat?
En tsja, of je er als bezoeker vrijwillig EUR 8,50 voor neer wilt tellen, dat moet je natuurlijk helemaal zelf weten.
Laat ik ipv de vraag museum/experience je de vraag stellen object/verhaalgericht?
Jeroen Niels
